علاقه و رغبت به مطالعه ريشه در دوران خردسالي دارد. کودکخردسال از شنيدن زمزمه آهنگين مادر لذت فراواني مي برد. نکته جالب اينجاست کهتحقيقات نشان داده کتاب خواندن نه تنها براي کودکان بلکه حتي براي جنين نيز متضمنمنافع بيشماري است. جنين از پنج ماهگي به بعد قادر به شنيدن صداي اطراف استو...
علاقه و رغبت به مطالعه ريشه در دوران خردسالي دارد. کودک خردسال از شنيدن زمزمهآهنگين مادر لذت فراواني مي برد. پس از دو سالگي کودک علاقه فراواني به تماشايکتابهاي مصور از خود نشان مي دهد. بايد توجه داشت که در اين دوره ، کتابهايي باتصاوير بزرگي از انسانها، جانوران و ديگر اشيا آشنا با رنگهاي روشن، در اختيارکودکان گذاشته شود. به هنگام تماشاي اين تصاوير، کودک علاقه فراواني به شنيدنداستانهايي کوتان درباره آنها دارد؛ اگر چه ممکن است وي معناي بسياري از واژه ها رانداند اما شنيدن صداي داستان گو و ديدن حرکات چهره وي برايش بسيار خوشايند است. در چنين موقعيتي چنانچه کودک در آغوش مادر باشد لذت اودو چندان خواهد شد.
تمامي اين تجربيات در دوران خردسالي، در ايجاد علاقه و رغبت به مطالعه در دورانبعدي تاثير فراوان و بسزايي دارد. اين تجربيات نه تنها در ميزان مطالعه بلکه درانتخاب موضوع براي مطالعه نيز تاثير دارد.
نکته جالب اينجاست که تحقيقات نشان داده کتاب خواندن نه تنها براي کودکان بلکهحتي براي جنين نيز متضمن منافع بيشماري است.
کودکان نوباوه با سن بسيار کم شايد نتوانند سر ازتصاوير کتاب در بياورند ولي روي تصاوير تمرکز مي کنند
جنين از پنج ماهگي به بعد قادر به شنيدن صداي اطراف است و صداي مادر خود را نيزتشخيص مي‌دهد. به همين جهت متخصصان علم روان شناسي توصيهمي کنند که با جنينصحبت شود، برايش آيه هاي موزون کلام حقّ را به آرامي تلاوت کنيد. حتّي مي توانيد هرروز به مدت سه ماه (ماه ششم تا نهم) روزي سه بار کتاب ساده آهنگين يا قصه آهنگيني،مثل (دويدم و دويدم، جم جمک برگ خزون، لي لي حوضک، کلاغه ميگه قار قار و ...) را باصداي بلند براي او بخوانيد. کودک شما در دوره نوزادي با علائمي چون مکيدن هايطولاني، تند شدن ضربان قلب و تنفس و ... نشان مي دهد که اين کلام و آوا را قبلاًشنيده است.
هرچند خواندن کتابهاي بيولوژي براي جنين به اين اميد که در آيندهبيولوژيست شود کار بيهوده‌اي است اما خواندن کتاب ميتواند در پيشرفت مغز و زبان درسالهاي اوليه زندگي بسيار مفيد باشد
پس از تولد نوزاد و در دوران نوباوگي نيز کتاب خواندن براي کودکان بسيار توصيهمي شود. کودکان نوباوه با سن بسيار کم شايد نتوانند سر از تصاوير کتاب در بياورندولي روي تصاوير تمرکز مي کنند. مخصوصاً روي چهره ها، رنگهاي روشن و شکلهاي متضاد. نوزاد بين چهار تا شش ماهگي از خود علاقه بيشتري به کتاب نشان مي دهد. او کتاب رامي قاپد و حتي در دهانش مي گذارد و آن را مي جود و مي اندازد.
بين شش تا دوازده ماهگي، کودک ميتواند تصاوير اشياءرا بفهمد و احتمال دارد که برخي از تصاوير يا صفحات يا حتي کل داستان رابفهمد. وقتي برايش بلند کتاب مي خوانيد، با گرفتن کتاب و سر و صداکردن پاسخ مي دهد و تا دوازده ماهگي قادر خواهد بود کتاب را ورق زده (البته با کميکمک از جانب شما)، با دست روي کتاب زده و به اشياء روي صفحه اشاره کرده و صداها راتکرار نمايد.
فوايد مطالعه و کتاب خواني براي جنين و کودکان نوباوه
فوايد آرامبخش
همانطور که ما صداي همسايه ديوار به ديوار خود را مي‌شنويم جنين هم مي‌‌تواندصداي خارج از رحم را بشنود. اين صدا از طريق استخوان، بافت و مايع اطراف و داخل رحمبه جنين منتقل ميشود. جنين شش ماهه قادر است صداي مادر خود را تشخيص دهد و باشنيدن آن آرام مي‌گيرد.
از طرف ديگر کتاب خواندن توسط مادر براي کودکنوباوه باعث ايجاد رابطه عاطفي ميان کودک و مادر مي گردد.
پيشرفت مغزي
محققان هلندي دريافتند که ميان حس شنوايي و توانايي يادگيريدر کودک ارتباطي برقرار است. اينمحققان تعدادي جنين را در معرض صداهايي مشخص فراردادند. آنها دريافتند هر بار که جنين‌ها اين صداها را مي‌شنوند از خود عکس‌العملنشان مي‌دهند. اين شواهد اثبات مي‌کند که جنين توانايي يادگيري دارد. هرچند خواندنکتاب‌هاي بيولوژي براي جنين به اين اميد که در آينده بيولوژيست شود کار بيهوده‌اياست اما خواندن کتاب ميتواند در پيشرفت مغز و زبان در سالهاي اوليه زندگي بسيارمفيد باشد.
پيوند ميان والدين وکودک
برقراري ارتباط با جنين براي بسياري از افراد کاري دشوار است. خواندن کتاب روش بسيار خوبي براي برقراري اين ارتباط است. نيازي نيست کتابي تخصصيانتخاب کنيد. کتابي را که به نظرتان جالب است يا فکر ميکنيد کودکان از آن لذتمي‌برند انتخاب کنيد و در اوقات فراغت با صداي بلند براي جنين و بعد از تولد برايکودک نوباوه تان بخوانيد.
يکي از بهترين راه ها براي اينکه مطمئن شويد که فرزند کم سن و سالشما در آينده يک فرد با مطالعه خواهد شد اين است که در همه جاي خانه کتاب داشتهباشيد
چه کتابي براي جنين و کودک زير دو سال بخوانيم؟
کتاب مناسب براي کودک نوباوه، ساده و داراي متن تکرار شونده و تصاوير واضح است. فرزندتان در دوران جنيني و اولين ماههاي پس از تولد فقط دوست دارد صداي شما رابشنود، بنابراين ميتوانيد تقريباً هر چيزي بخوانيد، مخصوصاً کتابهاي شعر يا متنآهنگين. هر قدر کودک نوباوه بيشتر به نگاه کردن بهچيزهاي مختلف علاقمند ميشود، کتابهايي با تصاوير ساده انتخابکنيد.
هرچند خواندن کتابهاي بيولوژي براي جنين به اين اميد که در آينده بيولوژيست شودکار بيهوده‌اي است اما خواندن کتاب ميتواند در پيشرفت مغز و زبان در سالهاي اوليهزندگي بسيار مفيد باشد
از وقتي که کودک شروع به قاپيدن چيزهاي مختلف مي کند، کتابهاي پارچه اي باشکلهاي روشن و اشکال هندسي و تصوير صورت هاي مختلف استفاده نماييد. از وقتي که اوشروع به واکنش نشان دادن به موارد داخل کتاب نمود، از کتابهايي با قطع بزرگ باتصاويري از بچه ها يا تصاوير اشياء آشنا مثل اسباب بازي استفاده کنيد. وقتي که کودکتوانست کارهايي نظيرنشستن در وان حمام يا برداشتن غذا با دست و خوردن آن را آغازنمود، داستان هايي با موضوع کارهاي روزمره مثل وقت خواب يا وقت حما بيابيد. وقتي کهکودک حرف زدن را آغاز نمود، از کتابهايي استفاده کنيد که کودک نوباوه را تشويق بهتکرار کلمات کلمات يا اصطلاحات ساده مي کند.
کتابهايي که درونشان آيينه وجود دارد يا صفحات آن جنس هاي مختلفي (نرم، زبر يابرجسته) دارند و کتابهاي تاشونده اي که هنگام بازکردن اشکال مختلفي در آن برجستهميشود براي اين گروه سني بسيار مناسب ميباشند. او بهتر ميتواند کتابهاي با قطع بزرگرا ورق بزند و از کتابهاي وينيلي و يا پارچه اي در همه جا ميتوان استفاده نمود: حتيدر حمام. کودکان نوباوه در هر سني به آلبوم عکس با تصاوير افرادي که مي شناسند ودوستشان دارند علاقه زيادي دارند. و نکته ديگر اينکه هر کودک نوباوه اي مي بايستمجموعه اي از اشعار کودکانه داشته باشد.
کتاب خواندن نه تنها براي کودکان بلکه حتي برايجنين نيز متضمن منافع بيشماري است.
يکي از بهترين راه ها براي اينکه مطمئن شويد که فرزند کم سن و سال شما در آيندهيک فرد با مطالعه خواهد شد اين است که در همه جاي خانه کتاب داشته باشيد. وقتي کهکودک آنقدر رشد کرد تا بتواند چهار دست و پا به سمت سبد اسباب بازي هايش برود،ميتوانيد چند کتاب را هم در سبد اسباب بازي هايش قرار دهيد.
علاوه بر کتابهايي که داريد، مي توانيد چند کتاب هم از کتابخانه به امانتبگيريد. بعضي از کتابخانه ها زمانهاي خاصي براي قصه خواني براي کودکان نوباوهدارند. فراموش نکنيد که در آن موقع هم خودتان چيزي مطالعه کنيد. بطور کلي وقتي براي خودتان مطالعه ميکنيد مي توانيد الگويي برايفرزندتان براي مطالعه کردن باشيد.
فرآوري : مريمعطاريان
بخش خانواده ايرانيتبيان