به تازگي يك گروه تحقيقاتياسامي بيش از 60 اسباب‌بازي را كه مي‌تواند برايكودكان خطرآفرين باشند، منتشر كرده است. اين اسباب‌بازي‌ها مي‌توانند خطراتي رانظير خفگي و يا آسيب‌هايي در ناحيه سر و صورت و چشم‌ها به‌دنبال داشته باشند. اينموسسه همچنين اسامي 11 نوع اسباب‌بازي را كه در سال 2003 باعث مرگ چند كودك زير 5سال شده‌اند اعلام كرده است كه همگي اين موارد در اثر خفگي با قطعات كوچكاسباب‌بازي‌ها بوده است. همان اسباب‌بازي‌هايي كه پدر و مادرها با هزار عشق وعلا‌قه براي فرزندانشان خريده‌اند. از آنجايي كه تمام اين اتفاقات ممكن است برايكودكان ما هم پيش بيايد بهتر است با نكاتي در مورد بازي كودكان آشنا شويد.
توپ‌ها و اسباب‌بازي‌هاي كشيدني يا هل دادني براي كودكي کهمي‌تواند چهار دست و پا حركت كند يا راه برود، بسيارسرگرم‌كننده‌اند
در هنگام خريد اسباب‌بازي شما بايد به مواردي مثل استاندارد بودن اسباب‌بازي وتناسب اسباب‌بازي با سن كودك توجه كنيد؛ براي اين منظور، توجه به اين چهار نكته رافراموش نكنيد:
* توانايي فيزيكي كودك براي بازي باوسيله موردنظر
*توانايي كودك براي درك چگونگي بازيبا اسباب‌بازي
*نياز و جاذبه كودك به اسباب‌بازي‌هايمختلف در سنين مختلف
* ايمني خود اسباب‌بازي به تنهايي
به‌طور كلي مي‌توان اسباب‌بازي‌ها را برحسب سن و سال كودك،به اين صورت تقسيم كرد
كودكان زير يك سال
تحقيقات نشان داده‌اند از زماني كه نوزاد مي‌بيند و بوها و صداها را تشخيصمي‌دهد، مي‌توان با در اختيار گذاشتن اسباب‌بازي‌هاي مناسب، توانايي‌هايش را افزايشداد و استعداد نوزاد را شكوفا كرد. براي اين سنين بايداسباب‌بازي‌هاي سبك را انتخاب كنيد.سعي كنيد اين اسباب‌بازي‌هانرم، ضد حساسيت و داراي رنگ‌هاي روشن باشند وبه هيچوجه داراي لبه‌هاي تيز نباشند.رنگ روشن باعث جلب توجه بيشتر كودكمي‌شود. براي نوزادان خيلي كوچك كه هنوز توانايي بازي ندارند، بهترين وسايل،اسباب‌بازي‌هايي براي نگاه كردن و يا گوش دادن هستند كه شنوايي و بينايي كودك راتقويت مي‌كنند. اسباب‌بازي‌هايي مثل جغجغه و امثال آن براي نوزاداني كه توانايي دردست گرفتن اجسام را پيدا كرده‌اند نيز بسيار مناسب هستند.
البته بايد در مورد صدايي كه اسباب‌بازي‌ها توليد مي‌كنند دقت كافي كنيد. چونممكن است اين صداها از حد استاندارد فراتر باشند و به شنوايي كودك آسيب برساند،عروسك‌ها و حيوانات پارچه‌اي و نرم (البته ضدحساسيت) نيز براي دردست گرفتن و بلندكردن مناسبند اما مكليدن و يا جويدن آنها توسط كودك مي‌تواند خطرآفرين باشد. برايكودكي كه قادر به نشستن است، بهترين اسباب‌بازي، مكعب‌هاي پارچه‌اي و يا كتاب‌هايپارچه‌اي با اشكال آشنا و رنگ‌هاي روشن مي‌باشد. توپ‌ها و اسباب‌بازي‌هاي كشيدني ياهل دادني هم براي كودكي که مي‌تواند چهار دست و پا حركت كند يا راه برود، بسيارسرگرم‌كننده‌اند.
كودكان يك تا سه ساله
كودكان در اين سن فعاليت بدني بسيار بالايي دارند و نياز بهاسباب‌بازي‌هايي دارند كه معمولاً يا از آنها بالا بروند يا آنها را برانند و حركتدهند، چيزي مثل سه‌چرخه. براي بازي‌هاي بيرون از محيط منزل و در فضاي باز،اسباب‌بازي‌هايي مثل جعبه‌هايي مثل جعبه‌هاي بازي با شن بهداشتي، توپ‌هاي باديبسيار بزرگ، حوض توپ و يا وسايل حفر زمين همگي گزينه‌هاي خوبي هستند. بچه‌ها در اينسن عاشق بازي با اسباب‌بازي‌هايي به اصطلاح سرهم‌كردني مثل پازل‌هاي ساده، لگوها وامثال آن هستند، همچنين از آلات موسيقي كوچك مثل پيانوهاي اسباب‌بازي، شيپور و... وهمچنين از گوش‌دادن به نوار كاست، لذت مي‌برند.
جعبه‌هايكاردستي و علمي، قطارهاي برقي، ماشين‌هاي مسابقه وعروسك‌ها نقش مهمي در افزايش تجربه كودكان و آزمايش آنها در مقابل دنياي اطرافشاندارد. داشتن يك دوچرخه بزرگ تر، اسكيت و اينگونه وسايل البته با در نظر گرفتنايمني كودك، مي‌تواند ورزش‌هاي مناسبي براي كودك باشد
كودكان سه تا پنج ساله
كودكان در اين سن دوست دارند كارهايي را انجام دهند كهمانند بزرگسالان جلوه كنند و موقعيت‌هاي خيالي براي خود به‌وجود مي‌آورند. در اينشرايط وسايلي از قبيل ماكت فضا‌هاي واقعي (مثل شهركي با پارك، رستوران، پمپ بنزين واتومبيل و...) و عروسك‌ها و مبلمان عروسكي كمك بزرگي به كودكان مي‌كند. دوچرخه،ماشين‌هاي كوچك نيز وسايل خوبي براي بازي كودكان اين گروه سني هستند.
كودكان شش تا نه ساله
جعبه‌هاي كاردستي و علمي، قطارهاي برقي، ماشين‌هاي مسابقه و عروسك‌هانقش مهمي در افزايش تجربه كودكان و آزمايش آنها در مقابل دنياي اطرافشان دارد. داشتن يك دوچرخه بزرگ تر، اسكيت و اينگونه وسايل البته با در نظر گرفتن ايمني كودك،مي‌تواند ورزش‌هاي مناسبي براي كودك باشد. در اختيارگذاشتن مواد رنگي و يا مواد شمعي و آبرنگ و در كل وسايل نقاشي هم باعث بروز خلاقيتدر كودك مي‌شود.در ضمن بازي‌هاي كامپيوتري كه براي تمام گروه‌هايسني جذاب هستند، البته با در نظر داشتن سن كودك و آموزنده بودن بازي، مي‌تواند براياين گروه سرگرم‌كننده باشد.
و در مراحل بعدي، كودكان و نوجوانان، خودشان سرگرمي‌هاي مختلفي براي خود بوجودمي‌آورند از جمله پرداختن به ورزش‌هاي مختلف، بازي‌هاي كامپيوتري، نواختن آلاتموسيقي، خواندن كتاب، گوش سپردن به موسيقي و... خطراتي كه در كمين كودك شماست طنابو روبان و يا اسباب‌بازي‌هاي كه داراي سيم‌هاي بلند هستند، نبايد در اختيار كودكانقرار گيرند چون خفگي و يا پيچيدن به دور دست و پاي آنها وجود دارد. خفگي ممكن استدر اثر به دهان بردن و بلعيدن قطعات ريز اسباب‌بازي‌ها نيز صورت گيرد. سعي كنيداسباب‌بازي‌هايي براي كودك خود انتخاب مي‌كنيد كه عاري از هر گونه قطعات كوچك باشدچون حتي اگر آنها را نبلعد، ممكن است اين وسايل را در گوش يا بيني خود فرو برد و بهگوش آسيب برساند. مراقب اسباب‌بازي‌هايي كه با توليد صداهاي ناهنجار و يا بسياربلند، بتوانند به اعصاب شنوايي كودك لطمه وارد كنند، باشيد. خود والدين (يابزرگسالان) بايد هر چند وقت يك‌بار اسباب‌بازي‌هاي كودك را بازبيني كنند تا ازسلامت آنها مطمئن شوند و در صورت شكستگي و يا خطر آفرين شدن آنها، اين وسايل را ازدسترس فرزندشان دور كنند. اسباب‌بازي‌هاي الكتريكي رابه هيچ وجه در اختيار كودكان زير سه قرار ندهيد.اين اسباب‌بازي‌هابراي كودكان بالاي 8 سال مناسب‌تر هستند و البته بايد، تحت نظارت شما از بين وسايلاستفاده كنند. در موقع خريد عروسك‌هاي پارچه‌اي به كلمه قابل شستشوتوجه كنيد ودر اسباب‌بازي‌هاي الكتريكي نيز به دنبال استاندارد تاييد شده باشيد.
خود والدين (يا بزرگسالان) بايد هر چند وقت يك‌بار اسباب‌بازي‌هايكودك را بازبيني كنند تا از سلامت آنها مطمئن شوند و در صورت شكستگي و يا خطر آفرينشدن آنها، اين وسايل را از دسترس فرزندشان دور كنند
سعي كنيد كودك در هنگام بازي با وسايلي مثل دوچرخه، اسكوتر، اسكيت و... ازمكانهايي مثل خيابان، پله، بالكن و استخر دور باشد. قبل از اينكه اسباب‌بازي را دراختيار كودك قرار دهيد، آنرا كاملاً از بسته‌بندي و پوشش خود خارج كنيد. چونبسته‌بندي اسباب‌بازي‌ها مي‌تواند باعث آسيب‌هايي مثل بريدگي، خفگي و... در كودكشود. عروسك‌ها و حيوانات پارچه‌اي را نيز بازبيني كنيد و روبان و بندهاي تزئيني اينعروسكها را جدا كنيد و از محكم بودن و جدانشدني بودن چشم‌ها، بيني و دهان و... عروسك اطمينان حاصل نماييد.
جام جم آنلاين / ايران سلامت