اشتباهات متداول در تغذيه‌ي کودکان

بچه‌ها به رژيم غذايي متعادل نياز دارند تا خوب رشد کنند؛ اما پدر و مادرها ممکن است به راحتي دچار اشتباهاتي در تغذيه‌ي کودک خود شوند که خيلي زود تبديل به عادت‌هاي بدي براي بچه‌ها خواهد شد. در اين مطلب به رايج‌ترين اشتباهات تغذيه‌اي مرتبط با کودکان اشاره مي‌کنيم.

طي شش ماه اول زندگي انسان، نوزاد بايد تنها با شير مادر تغذيه شود. چون شير مادر داراي مواد مغذي ضروري براي کودک است و موجب تقويت و رشد و تکامل سيستم گوارش و ايمني او مي‌شود.

بعد از اين دوره، بايد آرام آرام شروع به وارد کردن ساير غذاها به رژيم غذايي کودک کنيد؛ اما روشي که براي اين کار در پيش مي‌گيريد، ذائقه‌ي کودک در آينده و عادات غذايي‌اش را شکل خواهد داد. يادتان باشد که شما الگوي فرزندتان هستيد و او سعي مي‌کند هر چيزي را از شما تقليد کند، چه مي‌خوريد، چه زماني مي‌خوريد، چگونه مي‌خوريد و خيلي چيزهاي ديگر.
بيشتر بزرگسالان دچار شتاب زدگي در زندگي روزمره‌ي خود هستند؛ اما بايد يادتان باشد که شتاب و عجله‌ي شما نبايد به هيچ عنوان مداخله‌اي در ايجاد عادات غذايي سالم خانوادگي‌تان داشته باشد. اين، اساس يک سبک زندگي سالم براي شما و مخصوصاً براي فرزندانتان است.

در ادامه شما را با برخي اشتباهات رايج تغذيه‌اي در رابطه با فرزندانتان آگاه مي‌کنيم، با ما همراه باشيد...

صبحانه‌ي کامل به کودک نمي‌دهيد

حتماً مي‌دانيد که صبحانه، مهم‌ترين وعده‌ي غذايي روز است چون بدن را براي شروع يک روز پُر انرژي آماده مي‌کند. بنابراين کودکان بايد قبل از رفتن به مدرسه يک صبحانه‌ي کامل و مغذي بخورند. متأسفانه سبک زندگي شتاب‌زده‌ي شما مي‌تواند باعث شود صبحانه را دست‌کم بگيريد و آن‌طور که لازم است برايش تدارک نبينيد.

از سبزيجات و ميوه‌هاي متنوع در رژيم غذايي کودک استفاده کنيد و با کمک گرفتن از ترفندهاي جذاب و کمي ابتکار، کودک را تشويق به خوردن اين غذاهاي سالم نماييد. اگر مي‌خواهيد کودکتان رشد کند و قوي و سالم باشد، پس حتماً اين توصيه را جدي بگيريد

بسياري از والدين به کودک خود فقط آبميوه يا غلات شيرين شده جهت صبحانه مي‌دهند. اين شيوه‌ي غلط، تأثير بسيار بزرگي بر عملکرد آموزشي و قدرت يادگيري فرزندتان و البته دندان‌هايش دارد.
صبحانه‌ي بچه‌ها بايد آن‌قدر کامل باشد که نياز زيادشان به انرژي را تأمين نمايد. صبحانه بايد حاوي فيبر، چربي، پروتئين و کربوهيدرات باشد. مي‌توانيد از غلات طبيعي (غيرصنعتي با قند زياد)، تخم مرغ، کره بادام زميني، گردو و پنير و تکه‌اي ميوه استفاده کنيد. يک صبحانه‌ي عالي، تمرکز و حافظه‌ي کودک را افزايش مي‌دهد و توانايي يادگيري‌اش را بالا مي‌برد و ضمناً از چاقي او نيز جلوگيري مي‌کند.

برنامه‌ي منظم غذايي نداريد

براي هر کاري برنامه داشتن، عادت سالمي است و نظم را به بچه‌ها ياد مي‌دهد. شما به عنوان پدر و مادر بايد به فرزندانتان ياد دهيد چگونه از پس کارهاي روزانه‌ي خود برآيند، مسئوليت‌پذير باشند و عادت غذايي سالم را دنبال کنند. داشتن برنامه‌ي غذايي، اشتها و گوارش کودکتان را تعديل مي‌کند و او ياد مي‌گيرد به نظم و قاعده اهميت بدهد. ضمناً وقتي همه‌ي اعضاي خانواده بدانند که بايد رأس ساعت مقرري براي صرف غذا خانه باشند، زمان غذا خوردن تبديل به فرصتي بي‌نظير براي دور هم بودن همه‌ي اعضاي خانواده خواهد شد و کودکتان نيز اين را فرا خواهد گرفت.
بچه‌ها بايد پنج وعده در روز غذا بخورند که شامل سه وعده‌ي اصلي و دو ميان وعده مي‌شود. اين شيوه کمکشان مي‌کند مواد مغذي را بهتر جذب کنند و دچار اضافه وزن نشوند.

به اندازه‌ي يک بزرگسال به او غذا مي‌دهيد

بله شما دوست داريد کودکتان رشد کند و قوي شود؛ اما معني‌اش اين نيست که بايد بيش از اندازه‌ي مورد نيازش به او غذا بخورانيد. در حد يک بزرگسال به کودک غذا دادن، اشتباه بزرگي است اما به راحتي مي‌توانيد جلوي اين اشتباه را بگيريد. ظرفيت معده‌ي بچه‌ها به اندازه‌ي بزرگ‌ترها نيست و همين‌طور نيازهاي غذايي‌شان مانند افراد بزرگسال نمي‌باشد. اما متأسفانه بسياري از پدر و مادرها، بشقاب کودک را آن‌قدر پُر از غذا مي‌کنند که يا کودک دچار پُرخوري مي‌شود و يا اصلاً قيد غذا خوردن را مي‌زند.

به جاي ميوه و سبزي به کودک غذاهاي فرآوري شده مي‌دهيد

بچه‌ها از سنين بسيار پايين، شروع مي‌کنند به ترجيح دادن غذاهاي «خوشمزه‌ي» صنعتي و فرآوري شده. بيشتر اين غذاها پُر از چربي و افزودني‌هاي شيميايي هستند که اعتيادآورند. اما اين وظيفه‌ي شماست که به عنوان پدر و مادر اين‌گونه خوراکي‌ها را از دسترس کودکتان دور نگه داريد (اين غذاها را وارد خانه‌تان نکنيد!) و ضمناً سعي کنيد مصرف غذاي کودک را در مدرسه يا ساير اماکن کنترل کنيد. از سبزيجات و ميوه‌هاي متنوع در رژيم غذايي کودک استفاده کنيد و با کمک گرفتن از ترفندهاي جذاب و کمي ابتکار، کودک را تشويق به خوردن اين غذاهاي سالم نماييد. اگر مي‌خواهيد کودکتان رشد کند و قوي و سالم باشد، پس حتماً اين توصيه را جدي بگيريد.

با غذاهاي ناسالم به او جايزه مي‌دهيد

بيشتر ما با اينکه فوايد تغذيه‌ي سالم و مضرات تغذيه‌ي ناسالم را مي‌دانيم؛ اما باز هم براي پاداش و جايزه به کودکمان از غذاهاي ناسالم که بينهايت شيرين يا شور هستند و يا چربي زيادي دارند استفاده مي‌کنيم. جداي از اين که اين غذاها ارزش غذايي ندارند، فراموش نکنيد که حاوي مواد شيميايي مضري هستند.
پژوهش‌ها نشان مي‌دهند خوردن غذاهاي «خوشمزه‌ي» فرآوري شده، مرکز پاداش مغز را فعال مي‌کند تا هورمون‌هاي «حال خوب» مانند دوپامين و سروتونين ترشح نمايد. اين اتفاق در بلندمدت مي‌تواند منجر به حالتي مشابه اعتياد بشود. ضمناً بابت خوردن غذاهاي سالم مانند ميوه و سبزي نيز به بچه‌ها پيشنهاد جايزه ندهيد چون باعث مي‌شود اين تصور در آن‌ها شکل بگيرد که خوردن ميوه و سبزي آن‌قدر کار سخت و ناخوشايندي است که نياز به تشويق و پاداش دارد.

بچه‌ها را از فضاي آشپزخانه و پخت و پز دور نگه مي‌داريد

شايد کودک شما نتواند در پخت‌وپز کمک زيادي به شما بکند اما همين که مثلاً مواد سس را با هم مخلوط کند يا کمي نمک به غذا بزند، تأثير بزرگي بر تحريک اشتهاي او دارد. کمک در آشپزي براي بچه‌ها سرگرم کننده و جذاب مي‌باشد و استراتژي خوبي است تا انگيزه پيدا کنند غذاهاي جديد را امتحان کنند. ضمناً ياد مي‌گيرند مسئوليت بپذيرند و همکاري کنند.
البته بايد مراقب نکات ايمني مربوط به حضور کودک در آشپزخانه باشيد. به جاي اينکه دست زدن به چاقو را براي کودک ممنوع کنيد به او ياد بدهيد چطور از آن درست استفاده کند. همچنين غذاهاي جالبي وجود دارند که طرز تهيه‌شان ساده است و کودک شما مي‌تواند در کنار شما خودش آن را درست کند.

از طعم‌هاي تکراري استفاده مي‌کنيد و سرو غذايتان هميشه يک جور است

هم چشم و هم بيني، اولين اندام‌هايي هستند که سر ميز غذا تحريک و فعال مي‌شوند. يک بشقاب رنگي و زيبا براي کودک بسيار جذاب است و کنجکاوي‌اش را تحريک مي‌کند تا غذاي داخل آن را بخورد. فقط لازم است کمي خلاقيت و حوصله به خرج دهيد. سعي کنيد غذا را به شيوه‌هاي متنوع درست کنيد، مثلاً عدس براي درست کردن سوپ و همبرگر عالي است. يا مثلاً کدوحلوايي را مي‌توانيد با خامه سرو کنيد. ضمناً در آشپزي از ادويه‌ها و چاشني‌ها گوناگون استفاده کنيد تا طعم غذايتان نيز متنوع باشد.